یک داستان کوتاه و ده نکته طلایی در باب آموزش زبان مادری

یک داستان کوتاه و ده نکته طلایی در باب آموزش زبان مادری (در اینجا زبان شیرین ترکی قشقایی)

دیروز با یکی از فرزندان برومند قشقایی ملاقات کردم.پسرش ۷ سالش بود. خدا را شکر کردم. اینقدر این ایلیا کوچولو زبان مادری خود یعنی ترکی قشقایی را زیبا صحبت می کرد که همه شیرازی هایی که آنجا بودند کاملا میخکوب شده بودند و محو شیرین زبانی این قشقایی اصیل زاده شده بودند.
✅ آفرین بر مهندس رحیمی که هویت و اصالت فرهنگی و زبانی خود را به ایلیا خان و دختر کوچولوی نازنین خود با افتخار انتقال داده است و سر خود را با غرور در مقابل ایل خود بالا گرفته است.من دست پدر و مادر ایلیا را می بوسم که در پاسداشت فرهنگ و زبان مادری اینقدر هوشمندانه و بزرگ منشانه برخورد کرده اند.

یاد آوری می شود این بزرگ مرد در بهترین نقطه شهر شیراز زندگی می کند و هیچ گاه زرق و برق زندگی و بهانه های واهی(مهد کودک، مدرسه…) که بعضی والدین دست آویز قرار می دهند تا جاهلانه و ناآگانه زبان مادری را از فرزند خود دریغ کنند، این والدین اصیل را از تکلیف تاریخی، فرهنگی، و زبانی خود دور نکرده است.

دلایل علمی برای اینکه چرا باید زبان مادری را به فرزندان خود آموزش داد؟

✅ فرزند شما با زبان مادری متولد می شود، پس گنحینه مادرزادی خود یعنی زبان مادری او که هویت فکری و فرهنگی او است را در طول تربیت او از او سلب نکنید. (مراجعه شود به تحقیقات پروفسور نوام چامسکی بزرگترین زبان شناس قرن)

✅یک فرزند توانایی آن را دارد تا  همزمان چندین زبان را بدون کوچکترین مشکلی و به صورت زبان مادری یاد بگیرد.

✅ فرزند شما برای یادگیری هر زبانی مرکز خاصی را در مغز خود ناآگاهانه فعال می کند و بنابرین در تفکیک زبان ها از یکدیگر کاملا فیزیولوژیکی و آگاهانه عمل می کند.

✅هیچ گاه توانایی های زبانی فرزند خود را با بهانه ها و تفکرات غلط مثل (در مدرسه به مشکل بر می خورد، در مهد به او می خندند…. ) دست کم نگیرید و به او اجازه دهید خود برای یادگیری زبان خود تصمیم بگیرد.

✅ امروزه تمامی رسانه های شنیداری و دیداری به زبان فارسی است. بنابراین نگران یادگیری زبان فارسی فرزند خود نباشید. در عوض باید نگران زبان مادری او باشید که کمتر با او صحبت می شود و کمتر در معرض زبان نادری قرار می گیرد.

✅حتما برای فرزند خود مشخص کنید که چه موقع به زبان ترکی (در طول روز با والدین و اقوام) و چه موقع به زبان فارسی و یا زبان دیگر (در انجام تکالیف و در مدرسه) صحبت کند.

✅ هیچ گاه در مورد مسائل روزمره در خانواده با فرزند خود به زبانی به غیر از زبان دیگر صحبت نکنید.

✅آفت یک فرهنگ، زبان، و یک تاریخ پدر و مادر هایی هستند که زبان مادری، فرهنگ مادری،  و تاریخ خود را از فرزندان خود دریغ می کنند. این پدر مادر ها باید بدانند که با افکار غلط خود را راه را به بیراهه می روند و حتما برای آگاه شده نسبت به این مسئله، به یک مشاور زبان شناس حاذق مراجعه کنند.

✅تحقیقات اخیر نشان داده است که بالای ۹۰% فرزندانی که زبان مادری از آتها در سن کودکی دریغ و سلب شده است ناراحت هستند و نسبت به این رفتار غیر علمی و غیر فرهنگی والدین خود معترض هستند.

✅فرضیه دوره بحرانی (CPH) چیست؟
زبان شناسان و اندیشمندان علم زبان در دنیا بر این باور هستند که فرزند تا یک سن خاصی (۱۳ تا ۱۵ سالگی) می تواند زبان را به صورت  اکتسابی(طبیعی و مادر زادی) یاد بگیرد. بعد از این دوره به دلیل شکل گیری اندام های تولید صدا و سفت شدن مرکز یادگیری زبان در مغز و از دست دادن انعطاف پذیری این مرکز، یادگیری به صورت (آموزشگاهی و سازمانی ) خواهد بود و دیگر فرزند هیج گاه نخواهد توانست زبان مادری خود را به صورت طبیعی و مادر زادی یاد بگیرد.

پس در حفظ و احیاء و انتقال فرهنگ و زبان مادری خود که سالها سینه به سینه به ما منتقل شده است و برای آن خون ها ریخته شده است و جوان ها شهید شده اند کوشا باشیم و آن را به آیندگان خود انتقال دهیم.

بیایید در حفظ زبان مادری به عنوان میراث جهانی کوشا باشیم.

آراد قاسمی
کارشناس ارشد آموزش زبان
طراح دوره های آموزش زبان انگلیسی
پژوهشگر و تحلیلگر زبان